حجیت اجماعبه صحت استناد و احتجاج به اجماع حجیت اجماع گفته می‌شود. ۱ - بیان حجیت اجماعحجیت اجماع، به معنای صحت تمسک و احتجاج به اجماع از سوی شارع نسبت به مکلف و به عکس می باشد که لازمه آن، منجزیت - در صورت اصابت به واقع - و معذریت - در صورت عدم اصابت به واقع - است. ۲ - اجماع و اصولیوناصولیون امامی، همانند اهل سنت اجماع را در شمار ادله حکم شرعی آورده‌اند، ولی این اشتراک تنها در شکل و اسم است؛ به این معنا که اصولیون امامی به هیچ عنوان، اجماع را دلیلی مستقل در مقابل کتاب و سنت نمی‌دانند، بلکه اجماع نزد آنان بدان جهت اعتبار دارد که از سنت قول، فعل و تقریر معصوم ـ عليه‌السلام ـ کشف می کند. بنابراین آن‌چه حجت است رأی و نظر معصوم ـ عليه‌السلام ـ است و حجیت اجماع نیز دائر مدار کشف از نظر معصوم ـ عليه‌السلام ـ می باشد. به همین دلیل اصولیون امامی گفته‌اند اگر از اتفاق تعداد کمی نیز رأی و نظر معصوم ـ عليه‌السلام ـ به دست آید، حجت است، به خلاف اهل سنت که ملاک حجیت را اجتماع امت می‌دانند. [۴]
اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، شرتونی، سعید، ص۲۵۷.
[۷]
سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۱۰، ص۲۹۱.
[۹]
ایضاح الکفایة، فاضل لنکرانی، محمد، ج۴، ص۲۵۲.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۹۱، برگرفته از مقاله «حجیت اجماع». |